ترکمن گل لری


ترکمن گل لری

شخصیت ها ـ فرهنگ و تاریخ ترکمن


عشق مختومقلی و مولانا ( بخش سوم )

« احمد خوزینی »

مختومقلي ، عشق ميداندير                       بو ميدانا گيرن جاندير
جانينگ هم تنده ميهماندير                       برن بير گون آلاسي دير
                                                                                                « مختومقلي »
       ترجمه : اي مختومقلي ؛ عشق بسان ميداني است كه تنها جان در آن توانسته جاي گيرد و آن هم مهماني بيش نيست ، عاقبت روزي خواهد رسيد كه صاحب اصليش آن را نيز خواهد گرفت .
 
گر عمر بشد عمر دگر داد خدا                      گر عمر فنا بمرد نك عمر بقا
عشق آبحياتست در اين آب در آ                    هر قطره از اين بحر حياتست جدا
                                                                                        « مولانا »
***
كامل بولماز اول شربتدن داتمايان                       هزل ايله مز سوز اصلينا يتمه ين
دالي مجنون عشقي اثر اتمه ين                         پــريزاد ليلي نينگ قدرين هيچ بيلمز
                                                                                             « مختومقلي »
       ترجمه : كسي كه از شربت عشق نچشيده باشد ، كامل نيست . آنكه در سخن گفتن  پــخته نشده باشد لذتش را نمي برد و آنكه عشق مجنون بر او اثر نگذاشته باشد قدر پــريزاده اي چون ليلي را از كجا مي داند .
 
زان مي مستم كه نقش جامش عشق است                وان اسب سواري كه لجامش عشق است
عشق مه من كار عظيمي است و ليك                      من بنده آنم كه غلامش عشق است
                                                                                                       « مولانا »
***
منينگ دي عشقينگدا چوخلار سن يارينگ                    گونديز گرفتارينگ ، گيجه لر زارينگ
عمريم پــايمالينگ دير جانيم نثارينگ                           بولسايدي وصالينگا بير چاره قيلماق
       ترجمه : همچو مني عشق تو را اختيار كردم ، روزها گرفتارت هستم و شبها زاريت را مي زنم . من عمرم را فدايت مي كنم و جانم را نثارت اگر روزي به وصال تو چاره اي پــيدا كنم .
 
بت بي نقش و نگارم جز تو يار ندارم                     توي آرام دل من مير اي دوست قرارم
ز جفاي تو حزينم جز عشقت نگزينم                     هوسي نيست جز اينم جز از اين كار ندارم
                                                            ***
 
اثر اوردي اون دورت ياشدا                      آرزو مانينگ قلم قاشدا
تر محبوب قوچدونگ اون باشدا                 عشق ايچره مستانا گلدينگ           
          ترجمه : در چهارده سالگي عشق با ناز و كرشمه اثرش را نشان داد و در بانزده سالگي آن زمان كه جواني برومند و محبوب بودي مستانه عاشق شدي .
 
باز بهار مي كشد زندگي از بهار من                مجلس و بزم مينهد تا شكند خمار من
من دل بر دلان بدم قوت صابران بدم             برد هواي دلبري هم دل و هم قرار من
تند نمود عشق او تيز شدم ز تنديش             گفت برو نديده اي تيزي ذوالفقار من
                                                                                              « مولانا »
                                                        ***
عشق درياسي دولدي ، داشدي ، قاينادي                     تازه خروش ايلاب قيزمالي بولدوم
كونگول تختي موج اوستونده اوينادي                         آندا غواص بولوپ ، يوزمه لي بولدوم
ياتيرديم دويش گوردوم ، تيسگينديم توردوم           عشق بير مشكل ايشدير ، اوقيديم ، گوردوم
شوقين شيرين گوردوم ، بو يولا گيرديم                      ايمدي چاره يوقدور ، دوزمه لي بولدوم
يارينگ يلي اوسدي ، اوزي گيزلندي                         اميد الين گردي ، شونچا گوزلندي
هجران قواتلاندي ، عشق تازه لندي                          اول مطبخده قايناپ ، قيزمالي بولدوم
يولدا يولوقديرديم چشمي جادي ني                          اولچرديم ، ال چويدوم عشقينگ اودوني
كونگول گوز گوسينه يارينگ آديني                          حكاك ليك ايله ييب ، قازمالي بولدوم
بو فكر دن ، بو خيالدان داش بولوپ                         نفس هوي ، كبر ، كيندن بوش بولوپ
اول بازاردا عشق تالانه دوش بولوپ                           بللي ، جاندان اميد اوزمه لي بولدوم
قانا-قانا ايچديم دوستونگ زهريني                            زهرين شفا سانديم ، سالماز مهريني
بوگوره ده قورلان كونگول شهريني                           عشقه نوكر بولوپ ، بوزمالي بولدوم
مختومقلي ، اول منزله دياره                                   گيرن ، قايديپ چيقا بيلمز كناره
 اي يارانلار ، بارمي بو درده چاره                          اورته نيپ ، جاورانيپ گزمه لي بولدوم
                                                                                               « مختومقلي »
       ترجمه : درياي عشق لبريز شد وبه جوش و خروش آمد و من تازه هواي عشق به سرم زد . تخت خيال روي امواج به حركت در آمد و مانند غواص در آن درياي خروشان غواصي كردم . خواب ديدم و از پــريشاني آن بيدار شدم . فهميدم عشق كار مشكلي است . شوق آن چه شيرين است كه برگزيدم و چاره اي بجز گرفتاريش نداشتم . نسيم ملايم يارم به سويم وزيد و خودش را پــنهان كرد ، دست اميد به سويش دراز شد و تا اوج نگاهش خيره شد . هجران قوت گرفت و عشق دوباره متولد شد و من در آن مطبخ مجبور به سوختن شدم . چشم هاي جادوييش را به انتظار راه گذاشتم و از گرماي عشق او دستهايم را گرم كردم . روي چشم قلبم اسم يارم را حكاكي كرده و نوشتم . از فكر و خيال دور شدم و خود را از نفس و هوي و كبر و كين خالي كردم به بازاري رسيدم كه در آنجا عشق را به تاراج بردن بودند و من مجبور شدم اميد از جان عزيزم بشويم . زهر دوست را سيراب خوردم و آن را براي خود شفا دانستم اما مهري از آن نديدم . در اين تن كه شهر قلبم در آن جاي دارد به عشق نوكرش كردم و از هم پــاشيدمش . اي مختومقلي به آن منزل و ديار هر كس وارد شد نمي تواند خارج شود اي مردم به اين درد آيا چاره اي يافت مي شود ؟ مثل ديوانه ها لباس پــوشيدم و با حرفهاي نامربوط سربه بيابان زدم .
 
شدم ز عشق بجايي كه عشق نيز نداند               رسيد كار بجايي كه عقل خيره بماند
هزار ظلم رسيده ز عقل گشت رهيده                  چو عقل بسته شد اينجا بگو كيش برهاند
دلا مگر كه تو مستي كه دل بعقل ببستي            كه او نشست نبايد ترا كجا بنشاند
متاع عقل نشانست و عشق روح فشانست             كه عشق وقت نظاره نثار جان بفشاند
هزار جان و دل و عقل گر بهم تو ببندي             چو عشق با تو نباشد بروزنش نرساند
بروي بت نرسي تو مگر بدام دو زلفش                و ليك كوشش مي كن كه كوششت بپــزاند
چو باز چشم ترا بست دست اوست گشايش          ولي بهر سر كوبي ترا چو كبك دواند
هر آنك بالش دارد ز آستان عنايت                    غلام خفتن اويم كه هيچ خفته نماند
ميانه گيرد آهو ميانه دل شيري                         هزار آهوي ديگر ز شير او برهاند
چو در درونه صياد مرغ يافت قبولي                    هزار مرغ گرفته ز دام او ببراند
هران دلي كه بتبريز و شمس دين شده باشد         چو شاه ماه بميدان چرخ اسب دواند
                                                                                               « مولانا »  
                                                        ***
مختومقلي عشق اودونا بريانام                          ايل مالينا ، من حاليما گريانام
قورقي ، اميد اورتاسيندا حيرانام                       تانگلا – محشر ، يا رب ، نه بولار حاليم
                                                                                          « مختومقلي »
        ترجمه :   اي مختومقلي ؛  از سوز عشق سوختم ، مردم به مال خود مي گريند و من به حال خود  . در ميان ترس و اميد گرفتار شدم اي خدا بگو در روز محشر حال من چگونه خواهد شد ؟
 
فردا كه به محشر اندر آيد زن و مرد                  از بيم حساب رويها گردد زرد
من عشق ترا بكف نهم پــيش برم                    گويم كه حساب من از اين بايد كرد
     مولانا »
                                                         ***
 
عشقينگ آوازه سين دينگله داشيندان                    جان جبريندن قورقسانگ بارما باشيندان
سريشدانگ كم بولسا عشقينگ ايشيندن                 بار ، خبر آل گورن مبتلالاردان
                                                                                        « مختومقلي »
       ترجمه : آوازه عشق را از دور بشنو . اگر از زجر كشيدن جان مي ترسي به عشق نزديك نشو . اگر از  عشق سر رشته نداري به سراغ كساني برو كه به آن مبتلا هستند  .
 
در ره معشوق ما ترسندگانرا كار نيست               جمله شاهانند آنجا بندگان را بار نيست
گر تو سر حق بدانستي برو با سر باش                 زانك اين اسرار ما را خوي آن اسرار نيست
                                                     ***
عشق درياسي جوشار گلر ساقادان                           كونگلونگي ساقلاغيل يالان واقادان
اجل گلر ، توتار بير گون ياقانگدان                           ساغينگا سولونگا باقا بيلمز سن
                                                                                           « مختومقلي »
         ترجمه : عشق روز ي به جوش آمده و از عميق ترين قسمت دريا بيرون خواهد آمد . بنابراين خودت را از وقايع پــوشالي دور نگه دار .  قبل از اينكه اجل به سراغت بيايد و يقه ات را بگيرد .
 
عشق از بنه بي بنست و بحريست عظيم              درياي معلق است و اسرار قديم
جانها همه غرقه اند در بحر مقيم                       يكقطره از او اميد و باقي همه بيم
                                                                                                « مولانا »
                                                        ***
مختومقلي دوشدونگ عشقينگ گذرنه                     كيم بار سوزلتماگه التيب نظرنا
هيچ رواج تاپــمادينگ سوزونگ بازارنا                      خريدار سيز توكه-توكه گيدر سن
                                                                                    « مختومقلي »
        ترجمه :  اي مختومقلي ؛ به گذر عشق افتادي ، آيا كسي يافت مي شود كه حرفهايش را به نظر يار برساند ؟ در بازار سخن هيچ رواج نيافتي و بدون خريدار ناله كنان از بين مي روي .
 
جان روز چو مار است بشب چون ماهي              بنگر كه تو با كدام جان همراهي
گه با هاروت ساحر اندر چاهي                         گه در دل زهره باسبا ماهي
                                                                                       « مولانا »
                                                       ***
قيزيل دييسم – قيزيل ، آل دييسم – آل سن            هندوستاندا – شكر ، بولغاردا – بال سن
عشق بيلن آچيلان بير تازه گل سن                         يوسف – زليخانينگ تايي ، گوزل سن
                                                                                       « مختومقلي »
      
 ترجمه : اي محبوب من ؛ به هر چه تشبيهت كنم كم است ، به طلا و جواهر و يا به شكر هندوستان و يا عسل بلغار . تو مثل غنچه اي هستي كه با عشق شكوفا شدي ، محبوبي هستي كه همتاي يوسف و زليخايي .
 
سر سبز تر از تومن نديدم شجري                   پــر نور تر از تو من نديدم قمري
شبخيز تر از تو من نديدم سحري                   پــر ذوق تر از تو من نديدم شكري
                                                                                        « مولانا »
                                                        ***
باشيم يوز هوسده كونگول جوشغوندا                      گردابه اوغراديم دالي داشغيندا
نجد داغيندا گزن مجنون عشقيندا                          يانار اودلي ليلي بولوپ قاليپ من
                                                                                   « مختومقلي »
        ترجمه : سرم صد هوس دارد و قلبم در جوش و خروش است ، همچو ديوانه ها به گرداب گرفتار شدم ، بدنبال عشق مجنون در كوه و بيابان مثال داغ دل ليلي فرو مانده ام .
 
دل راز وثاق سينه آواره كنم                        بر سنگ زنم سبوي خود پــاره كنم
گر پــاره كنم هزار گوهر ز غمت                   روزي او را ز لعل تو چاره كنم
                                                                                        « مولانا »
                                                    ***
بير عشق دوشسه آدم سرنه                          اوقي قاچار كونگول اورنا
ايكي سويگي لي بير – بيرينه                        ياقين اولسون ، داش اولماسين
                                                                           « مختومقلي »
       ترجمه : اگر هواي عشق به سر آدم بزند خواب از چشمش مي پــرد و قلبش آرام نمي گيرد . خداوندا عاشقان را  به هم برسان و هجران را نصيبشان نگردان .
 
آنرا كه ز عشق دوست بيداد رسد                   از رحمت و فضل اوش امداد رسد
كوتاهي عمر بين بوصلم درياب                      تا پــيش از اجل مرا بفرياد رسد
                                                                                       « مولانا »
                                                      ***
عشق مني يانديردي ، جانيم كسل دير                    درد باشدان آشادير ، ايشيم اوسال دير
بو قديم دان بولوپ گلن مثل دير                           كيرپــي ياريپ گيدر قاوين ياغشي سين
                                                                                      « مختومقلي »
     
 
 ترجمه : عشق آتشي به وجودم افكنده و خستگي تمام بدنم را فرا گرفته است . درد هايم از سر گذشته و كارهايم متزلزل است . اين مثل از قديم باقي  مانده است كه جوجه تيغي بهترين خربزه را گاز مي زند و مي رود .
 
عشقت بدلم در آمد و شاد برفت                   باز آمد و رخت خويش بنهاد برفت
گفتم بتكلف دو سه روزي بنشين                  بنشست و كنون رفتنش از ياد برفت   
                                                                              
حرمتلی دوستلار ؛ خوش گلدینگیز ( اگردا بیزی قوللاب دورسانگیز منت دار بولارس )

نظرات شما عزیزان:

ahmad
ساعت16:45---3 مهر 1391
با سلام و خسته نباشید خدمت گل سای عزیز


به نظر بنده بهتر است از موضوعات دینی و مذهبی ترکمن در وبتان داشته باشید.


به ما هم سر بزنید.خوشحال میشیم...


ahmad
ساعت16:44---3 مهر 1391
با سلام و خسته نباشید خدمت گل سای عزیز

به نظر بنده بهتر است از موضوعات دینی و مذهبی ترکمن در وبتان داشته باشید.

به ما هم سر بزنید.خوشحال میشیم...


نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:





نويسنده: گل سا | تاريخ: سه شنبه 7 شهريور 1391برچسب:, | موضوع: <-PostCategory-> |